අද රුසියානු දිනයයි. මීට වසර 26 කට කළින් 1990 ජූනි 12 වනදා, රුසියානු සෝවියට් සමූහාණ්ඩුවේ පාර්ලිමේන්තුව (මහජන නියෝජිත කොංග්‍රසය) විසින් නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් පිළිගන්නා ලදී.
මෙම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් රුසියානු ස්වෛරීත්වය පිළිගත් අතර සෝවියට් නීතියට වඩා රුසියානු පාර්ලිමේන්තුවෙන් සාදන නීති එම සමූහාණ්ඩුව තුල උත්තරීතර වන බව පිළිගන්නා ලදී.
මෙම නව ව්‍යවසථාව සම්මත කරගන්නා ලද්දේ පැරණි සෝවියට් දේශයෙහි විශාල පෙරළි සිදුවන සමයකය. 1990 මාර්තුවේ පැවති මැතිවරණයෙන් රුසියානු සමූහාණ්ඩුවේ මෙම නව පාර්ලිමේන්තුව පත් කරගන්නා ලදී. එහි බොහෝ නියෝජිතයින් කොමියුනිස්ට් පාක්ෂිකයන් වුවුද ස්වාධීන නියෝජිතයෝ සියයකට වැඩි පිරිසක් ද තෝරාගන්නා ලද හ. මුලු නියෝජිත සංඛ්‍යාව වූයේ 1068 කි.
ජූනි මස 12 වනදා සම්මත කරගන්නා ලද ව්‍යවස්ථාවෙන් පහත සඳහන් මූලික කරුණු ස්ථාපිත කරන ලදී.
* සෝවියට් නීතියට වඩා රුසියානු නීතියට මූලිකත්වය දීම
* නීතිය ඉදිරියේ සම අයිතිය
* විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ බලය බෙදීම
* රුසියාව තුල පවතින ස්වයං පාලන ප්‍රදේශවලට වැඩි බලයක් ලබා දීම (ෆෙඩරල් ක්‍රමය)
මෙම ව්‍යවස්ථාවෙහි අරමුණ වූයේ සෝවියට් දේශයෙන් බෙදී යාම නොව, නව තත්ත්වයන් යටතේ වඩා සාධාරණ ෆෙඩරල් ක්‍රමයකට යාම බව එවකට ප්‍රකාශ කෙරිණ.
මිහායිල් ගොර්බචොව් බලයට පැමිණීමට පෙර වුවද සෝවියට් දේශයෙහි සාමාජික සමූහාණ්ඩුවලට ව්‍යවස්ථාවෙන් සැළකිය යුතු බලයක් තිබුණද, ප්‍රායෝගිකව සියල්ල පාලනය කළේ සෝවියට් කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ නායකයින් ය. ව්‍යවස්ථාවේ වූ බලතල සමූහාණ්ඩුවලට ඇත්තෙන්ම ලැබුණේ නැත.
රුසියානු සමූහාණ් ඩුව බලාපොරොත්තු වූයේ එම තත්ත්වය වෙනස් කිරීමට යයි පැවසින. ඔවුන් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ පවතින ආකාරයේ ක්‍රමයක් අපේක්ෂා කරන්නට ඇත. එහි බොහෝ කරුණු සම්බන්ධව ප්‍රාන්තයන් වෙනමම නීති සම්පාදනය කරයි.
කෙසේ වෙතත් රුසියාවේදී කරුණු පෙළ ගැසුනේ සෝවියට් දේශය බිඳ වැටීම කෙරෙහි ය. නව ව්‍යවස්ථාව සම්මත කොට හරියටම වසරක් ගත වෙදී, 1991 ජූනි 12 වනදා රුසියානු සමූහාණ්ඩුවේ ජනාධිපති තනතුරක් ඇති කර එයට බොරිස් යෙල්ට්සින් පත් කරන ලදී. අගෝස්තුවේ දී පැරණි සෝවියට් ක්‍රමය යළි ස්ථාපිත කිරීම සඳහා සෝවියට් කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ නායකයින් පිරිසක් උත්සාහ කළහ. මෙම 'අගෝස්තු කුමන්ත්‍රණය' පරාජය වූ පසු සෝවියට් දේශයේ අවසානය වේගවත් විය.
මුල් කාලීනව රුසියානු ජාතිකයන් වැඩි පිරිසක් 'රුසියානු දිනය' සැමරීම කෙරෙහි එතරම් උනන් දුවක් නොදැක්වූ නමුත් වර්තමානය වනවිට එය නිවාඩු දිනයක් ලෙස ස්ථාපිත වී ඇත. මෙම වසරේ වූවාක් මෙන් සති අන්තයකට එම නිවාඩු දිනය යෙදුණහොත් ඊළඟ සඳුදා රුසියාවේ නිවාඩු දිනයක් ලෙස සළකනු ලැබේ.
මෙම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් රුසියානු ස්වෛරීත්වය පිළිගත් අතර සෝවියට් නීතියට වඩා රුසියානු පාර්ලිමේන්තුවෙන් සාදන නීති එම සමූහාණ්ඩුව තුල උත්තරීතර වන බව පිළිගන්නා ලදී.
මෙම නව ව්‍යවසථාව සම්මත කරගන්නා ලද්දේ පැරණි සෝවියට් දේශයෙහි විශාල පෙරළි සිදුවන සමයකය. 1990 මාර්තුවේ පැවති මැතිවරණයෙන් රුසියානු සමූහාණ්ඩුවේ මෙම නව පාර්ලිමේන්තුව පත් කරගන්නා ලදී. එහි බොහෝ නියෝජිතයින් කොමියුනිස්ට් පාක්ෂිකයන් වුවුද ස්වාධීන නියෝජිතයෝ සියයකට වැඩි පිරිසක් ද තෝරාගන්නා ලද හ. මුලු නියෝජිත සංඛ්‍යාව වූයේ 1068 කි.
ජූනි මස 12 වනදා සම්මත කරගන්නා ලද ව්‍යවස්ථාවෙන් පහත සඳහන් මූලික කරුණු ස්ථාපිත කරන ලදී.
* සෝවියට් නීතියට වඩා රුසියානු නීතියට මූලිකත්වය දීම
* නීතිය ඉදිරියේ සම අයිතිය
* විධායක, ව්‍යවස්ථාදායක සහ අධිකරණ බලය බෙදීම
* රුසියාව තුල පවතින ස්වයං පාලන ප්‍රදේශවලට වැඩි බලයක් ලබා දීම (ෆෙඩරල් ක්‍රමය)
මෙම ව්‍යවස්ථාවෙහි අරමුණ වූයේ සෝවියට් දේශයෙන් බෙදී යාම නොව, නව තත්ත්වයන් යටතේ වඩා සාධාරණ ෆෙඩරල් ක්‍රමයකට යාම බව එවකට ප්‍රකාශ කෙරිණ.
 |
| රුසියානු නායක යෙල්ට්සින් සහ සෝවියට් නායක ගොර්බචොව් (දකුණේ) |
මිහායිල් ගොර්බචොව් බලයට පැමිණීමට පෙර වුවද සෝවියට් දේශයෙහි සාමාජික සමූහාණ්ඩුවලට ව්‍යවස්ථාවෙන් සැළකිය යුතු බලයක් තිබුණද, ප්‍රායෝගිකව සියල්ල පාලනය කළේ සෝවියට් කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ නායකයින් ය. ව්‍යවස්ථාවේ වූ බලතල සමූහාණ්ඩුවලට ඇත්තෙන්ම ලැබුණේ නැත.
රුසියානු සමූහාණ් ඩුව බලාපොරොත්තු වූයේ එම තත්ත්වය වෙනස් කිරීමට යයි පැවසින. ඔවුන් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ පවතින ආකාරයේ ක්‍රමයක් අපේක්ෂා කරන්නට ඇත. එහි බොහෝ කරුණු සම්බන්ධව ප්‍රාන්තයන් වෙනමම නීති සම්පාදනය කරයි.
කෙසේ වෙතත් රුසියාවේදී කරුණු පෙළ ගැසුනේ සෝවියට් දේශය බිඳ වැටීම කෙරෙහි ය. නව ව්‍යවස්ථාව සම්මත කොට හරියටම වසරක් ගත වෙදී, 1991 ජූනි 12 වනදා රුසියානු සමූහාණ්ඩුවේ ජනාධිපති තනතුරක් ඇති කර එයට බොරිස් යෙල්ට්සින් පත් කරන ලදී. අගෝස්තුවේ දී පැරණි සෝවියට් ක්‍රමය යළි ස්ථාපිත කිරීම සඳහා සෝවියට් කොමියුනිස්ට් පක්ෂයේ නායකයින් පිරිසක් උත්සාහ කළහ. මෙම 'අගෝස්තු කුමන්ත්‍රණය' පරාජය වූ පසු සෝවියට් දේශයේ අවසානය වේගවත් විය.
මුල් කාලීනව රුසියානු ජාතිකයන් වැඩි පිරිසක් 'රුසියානු දිනය' සැමරීම කෙරෙහි එතරම් උනන් දුවක් නොදැක්වූ නමුත් වර්තමානය වනවිට එය නිවාඩු දිනයක් ලෙස ස්ථාපිත වී ඇත. මෙම වසරේ වූවාක් මෙන් සති අන්තයකට එම නිවාඩු දිනය යෙදුණහොත් ඊළඟ සඳුදා රුසියාවේ නිවාඩු දිනයක් ලෙස සළකනු ලැබේ.
No comments:
Post a Comment