අග්නිදිග ආසියාවේ ක්‍රියාත්මක වන කුඩාම නමුත් දරුණුතම අන්තවාදී ත්‍රස්ත සංවිධානයක් ලෙස අබු සයාෆ් සංවිධානය සැළකිය හැක.
අබු සයාෆ් යන වචනයෙහි සෘජු වචනාර්ථය අසිපත් නිපදවන්නාගේ පියා යන්න වන අතර "අසිපත දරන්නා" යන අදහසින් එම නම භාවිතා වේ. කප්පම් සඳහා මිනිසුන් පැහැරගැනීම සහ හමුදාව සහ සිවිල් වැසියන්ට එරෙහිව එල්ල කරන ලද ප්‍රහාරයන් පිළිබඳ එම සංවිධානය ප්‍රසිද්ධ වී ඇත.
දකුණු දිග පිලිපීනයේ මුස්ලිම් බහුතරයක් ජීවත් වන මින්ඩනාඕ දූපතේ බටහිර පෙදෙසේ සහ විශේෂයෙන් ම බසිලාන් ඇතුලු සූලු දූපත් හි ක්‍රියාත්මක වන අබු සයාෆ් සංවිධානයේ ආරම්භය 1991 වසර දක්වා දිවෙයි.
අබු සයාෆ් සංවිධානය නිර්මාණය කළේ අබ්දුරායක් අබුබකර් ජන්ජලානි (Abdurajak Abubakar Janjalani) ය. ඔහු ආගමික දේශකයකු වූ අතර සෝවියට් දේශයට එරෙහිව ඇෆ්ඝනිස්ථානයේදී සටන් වැදුණේය. ඇතැම් මූලාශ්‍රවලට අනුව ඔහු එහිදී අල් කයිඩා නායක ඔසාමා බින් ලාඩ්න් මුණ ගැසී ඇති අතර බින් ලාඩ්න් ඔහුට අබු සයාෆ් සංවිධානය ගොඩ නැගීම සඳහා මුදලින් ආධාර කර ඇත.
අබු සයාෆ් සංවිධානය බිඳී ආයේ මෝරෝ ජාතික විමුක්ති පෙරමුණෙනි. කළක් ස්වාධීන ඉස්ලාමීය රාජ්‍යයක් වෙනුවෙන් සටන්කළ පිලිපීන මුස්ලිම් සංවිධානයක් වූ එය පසුව ස්වයං පාලනය සඳහා කැමැත්ත පළ කළේය. ඊට එරෙහිව, තව දුරටත් ඉස්ලාමීය රාජ්‍යයක් බිහි කිරීම සඳහා සටන් වැදීමට තීරණය කළ කණ්ඩායමක් අබු සයාෆ් සංවිධානය නිර්මාණය කළෝය.
1999 දී ජන්ජලානි හමුදා ප්‍රහාරයකින් මිය ගිය අතර ඔහුගේ බාල සොයුරු ගඩාෆි ජන්ජලානි සංවිධානයේ නායකයා බවට පත් විය. කෙසේ වෙතත් එම සංවිධානයේ විවිධ කල්ලි මතු වූයේය. ගඩාෆි ජන්ජලානි 2006 දී මිය ගිය පසු මෙම වෙන්වීම තවත් ප්‍රමුඛ වූ බව පැවසේ.
වර්තමානයේ අබු සයාෆ් සංවිධානයේ සමස්ථ පිරිස් බලය 400ක් පමණ වෙතැයි සැලකෙන අතර ඔවුන් විවිධ කණ්ඩායම් කිහිපයක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වේ. මින් සමහර කණ්ඩායම් "ඉස්ලාමීය රාජ්‍යය" හෙවත් "IS" යයි කියාගන්නා කල්ලියට සිය සහයෝගය ප්‍රකාශ කර තිබේ. ඉස්නිලොන් ටොන්ටෝනි හපිලොන් (Isnilon Tontoni Hapilon) නම් අබු සයාෆ් නායකයා මෙසේ "IS" සංවිධානයට සහය පළ කරන පිලිපීන කැරළිකරුවන් අතර ප්‍රධානම නායකයා ලෙස සැළකේ.
අබු සයාෆ් සංවිධානය විසින් සිදු කරන ලද දරුණුතම ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය ලෙස සැළකෙන්නේ 2004 වසරේ දී මැනිලා බොක්කේදී මගී බෝට්ටුවකට පහර දීමය. එහිදී ජීවිත 116 ක් අහිමි වූයේය. පසු කාලීනව කප්පම් සඳහා පුද්ගලයින් පැහැරගැනීම පිළිබඳ ඔවුන් වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධියට පත් වූ අතර ඇතැම් අවස්ථාවල එම පුද්ගලයින් ඝාතනය කළ අවස්ථා ද දැකිය හැකි විය. මෑතක දී එලෙස පැහැර ගන්නා ලද කැනේඩියානු ජාතිකයන් දෙදෙනකු ඝාතනය කරනු ලැබුණි.
අබු සයාෆ් ක්‍රියාකාරීත්වය හේතුවෙන් සූලු දූපත් අවට මුහුදු ප්‍රදේශ අනාරක්ෂිත වී ඇති අතර ප්‍රදේශයේ සමුද්‍ර ගමනාගමනය ද තර්ජනයකට ලක් වී තිබේ.
තව ද කලාපයේ වෙනත් අන්තවාදී සංවිධාන සමඟ මෙන්ම කලාපයෙන් පිට එවන් සංවිධාන සමඟ අබු සයාෆ් සංවිධානයට ඇති සම්බන්ධතා පිළිබඳ විවිධ සාධක මතු වෙමින් පවතී. උදාහරණයක් වශයෙන් ජනවාරියේදී ජකර්තා නගරයට එල්ල වූ ප්‍රහාරය සඳහා යොදාගන්නා ලද අවි පැමිණියේ දකුණු පිලිපීනයෙන් බව සොයාගනු ලැබුණි. තවද මුජහිදීන් ඉන් දුනීසියා ටිමූර් සහ ජමා ඉස්ලාමියා වැනි සංවිධාන සමඟ අබු සයාෆ් සංවිධානයට කලක් තිස්සේ පවතින ප්‍රබල සබඳතා ඇත. කුප්‍රකට බාලි බෝම් බයෙන් පසු ඊට දායක වූ ඇතැම් ජමා ඉස්ලාමියා ත්‍රස්තවාදීන් ආරක්ෂාව පතා දකුණුදිග පිලිපීනයට පළා ගිය බව ප්‍රකට කරුණකි.
මේ අතර අබු සයාෆ් ත්‍රස්තයින්ට මැද පෙරදිග ඉස්ලාමීය අන්තවාදීන් සමඟ ද සම්බන්ධතා ඇති බව වාර්තා වී ඇත. අබු සයාෆ් කල්ලියක් සමඟ වූ ගැටුමකින් පසු මොරොක්කෝ ජාතික බෝම් බ විශේෂඥයකුගේ මළ සිරුරක් සොයාගැනීමට පිලිපීන හමුදා සමත් වීම ඒ සඳහා මෑත කාලයේදී ලැබුණ සාක්ෂිය විය.
පිලිපීන පොලිසිය සහ හමුදා ත්‍රස්ත විරෝධී මෙහෙයුම්වල දිගටම නිරත වුවද තවමත් ඔවුනට අබු සයාෆ් ත්‍රස්තයින් සම්පූර්ණයෙන් පරාජය කළ නොහැකි විය. සූලු දූපත්වල වනගත පෙදෙස් ආශ්‍රිතව ආරක්ෂිත ස්ථානවල සිට ඔවුහු රජයේ හමුදා සමඟ සටන් කරති. ජූනි 30 වනදා දිවුරුම් දෙන නව ජනාධිපති රොඩ්‍රිගෝ ඩුආර්ටේ අබු සයාෆ් ත්‍රස්තයින් කෙරේ කිනම් ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරන්නේද යන්න තවමත් පැහැදිලි නැත.
අබු සයාෆ් යන වචනයෙහි සෘජු වචනාර්ථය අසිපත් නිපදවන්නාගේ පියා යන්න වන අතර "අසිපත දරන්නා" යන අදහසින් එම නම භාවිතා වේ. කප්පම් සඳහා මිනිසුන් පැහැරගැනීම සහ හමුදාව සහ සිවිල් වැසියන්ට එරෙහිව එල්ල කරන ලද ප්‍රහාරයන් පිළිබඳ එම සංවිධානය ප්‍රසිද්ධ වී ඇත.
දකුණු දිග පිලිපීනයේ මුස්ලිම් බහුතරයක් ජීවත් වන මින්ඩනාඕ දූපතේ බටහිර පෙදෙසේ සහ විශේෂයෙන් ම බසිලාන් ඇතුලු සූලු දූපත් හි ක්‍රියාත්මක වන අබු සයාෆ් සංවිධානයේ ආරම්භය 1991 වසර දක්වා දිවෙයි.
අබු සයාෆ් සංවිධානය නිර්මාණය කළේ අබ්දුරායක් අබුබකර් ජන්ජලානි (Abdurajak Abubakar Janjalani) ය. ඔහු ආගමික දේශකයකු වූ අතර සෝවියට් දේශයට එරෙහිව ඇෆ්ඝනිස්ථානයේදී සටන් වැදුණේය. ඇතැම් මූලාශ්‍රවලට අනුව ඔහු එහිදී අල් කයිඩා නායක ඔසාමා බින් ලාඩ්න් මුණ ගැසී ඇති අතර බින් ලාඩ්න් ඔහුට අබු සයාෆ් සංවිධානය ගොඩ නැගීම සඳහා මුදලින් ආධාර කර ඇත.
අබු සයාෆ් සංවිධානය බිඳී ආයේ මෝරෝ ජාතික විමුක්ති පෙරමුණෙනි. කළක් ස්වාධීන ඉස්ලාමීය රාජ්‍යයක් වෙනුවෙන් සටන්කළ පිලිපීන මුස්ලිම් සංවිධානයක් වූ එය පසුව ස්වයං පාලනය සඳහා කැමැත්ත පළ කළේය. ඊට එරෙහිව, තව දුරටත් ඉස්ලාමීය රාජ්‍යයක් බිහි කිරීම සඳහා සටන් වැදීමට තීරණය කළ කණ්ඩායමක් අබු සයාෆ් සංවිධානය නිර්මාණය කළෝය.
1999 දී ජන්ජලානි හමුදා ප්‍රහාරයකින් මිය ගිය අතර ඔහුගේ බාල සොයුරු ගඩාෆි ජන්ජලානි සංවිධානයේ නායකයා බවට පත් විය. කෙසේ වෙතත් එම සංවිධානයේ විවිධ කල්ලි මතු වූයේය. ගඩාෆි ජන්ජලානි 2006 දී මිය ගිය පසු මෙම වෙන්වීම තවත් ප්‍රමුඛ වූ බව පැවසේ.
වර්තමානයේ අබු සයාෆ් සංවිධානයේ සමස්ථ පිරිස් බලය 400ක් පමණ වෙතැයි සැලකෙන අතර ඔවුන් විවිධ කණ්ඩායම් කිහිපයක් ලෙස ක්‍රියාත්මක වේ. මින් සමහර කණ්ඩායම් "ඉස්ලාමීය රාජ්‍යය" හෙවත් "IS" යයි කියාගන්නා කල්ලියට සිය සහයෝගය ප්‍රකාශ කර තිබේ. ඉස්නිලොන් ටොන්ටෝනි හපිලොන් (Isnilon Tontoni Hapilon) නම් අබු සයාෆ් නායකයා මෙසේ "IS" සංවිධානයට සහය පළ කරන පිලිපීන කැරළිකරුවන් අතර ප්‍රධානම නායකයා ලෙස සැළකේ.
අබු සයාෆ් සංවිධානය විසින් සිදු කරන ලද දරුණුතම ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය ලෙස සැළකෙන්නේ 2004 වසරේ දී මැනිලා බොක්කේදී මගී බෝට්ටුවකට පහර දීමය. එහිදී ජීවිත 116 ක් අහිමි වූයේය. පසු කාලීනව කප්පම් සඳහා පුද්ගලයින් පැහැරගැනීම පිළිබඳ ඔවුන් වඩාත්ම ප්‍රසිද්ධියට පත් වූ අතර ඇතැම් අවස්ථාවල එම පුද්ගලයින් ඝාතනය කළ අවස්ථා ද දැකිය හැකි විය. මෑතක දී එලෙස පැහැර ගන්නා ලද කැනේඩියානු ජාතිකයන් දෙදෙනකු ඝාතනය කරනු ලැබුණි.
අබු සයාෆ් ක්‍රියාකාරීත්වය හේතුවෙන් සූලු දූපත් අවට මුහුදු ප්‍රදේශ අනාරක්ෂිත වී ඇති අතර ප්‍රදේශයේ සමුද්‍ර ගමනාගමනය ද තර්ජනයකට ලක් වී තිබේ.
තව ද කලාපයේ වෙනත් අන්තවාදී සංවිධාන සමඟ මෙන්ම කලාපයෙන් පිට එවන් සංවිධාන සමඟ අබු සයාෆ් සංවිධානයට ඇති සම්බන්ධතා පිළිබඳ විවිධ සාධක මතු වෙමින් පවතී. උදාහරණයක් වශයෙන් ජනවාරියේදී ජකර්තා නගරයට එල්ල වූ ප්‍රහාරය සඳහා යොදාගන්නා ලද අවි පැමිණියේ දකුණු පිලිපීනයෙන් බව සොයාගනු ලැබුණි. තවද මුජහිදීන් ඉන් දුනීසියා ටිමූර් සහ ජමා ඉස්ලාමියා වැනි සංවිධාන සමඟ අබු සයාෆ් සංවිධානයට කලක් තිස්සේ පවතින ප්‍රබල සබඳතා ඇත. කුප්‍රකට බාලි බෝම් බයෙන් පසු ඊට දායක වූ ඇතැම් ජමා ඉස්ලාමියා ත්‍රස්තවාදීන් ආරක්ෂාව පතා දකුණුදිග පිලිපීනයට පළා ගිය බව ප්‍රකට කරුණකි.
මේ අතර අබු සයාෆ් ත්‍රස්තයින්ට මැද පෙරදිග ඉස්ලාමීය අන්තවාදීන් සමඟ ද සම්බන්ධතා ඇති බව වාර්තා වී ඇත. අබු සයාෆ් කල්ලියක් සමඟ වූ ගැටුමකින් පසු මොරොක්කෝ ජාතික බෝම් බ විශේෂඥයකුගේ මළ සිරුරක් සොයාගැනීමට පිලිපීන හමුදා සමත් වීම ඒ සඳහා මෑත කාලයේදී ලැබුණ සාක්ෂිය විය.
පිලිපීන පොලිසිය සහ හමුදා ත්‍රස්ත විරෝධී මෙහෙයුම්වල දිගටම නිරත වුවද තවමත් ඔවුනට අබු සයාෆ් ත්‍රස්තයින් සම්පූර්ණයෙන් පරාජය කළ නොහැකි විය. සූලු දූපත්වල වනගත පෙදෙස් ආශ්‍රිතව ආරක්ෂිත ස්ථානවල සිට ඔවුහු රජයේ හමුදා සමඟ සටන් කරති. ජූනි 30 වනදා දිවුරුම් දෙන නව ජනාධිපති රොඩ්‍රිගෝ ඩුආර්ටේ අබු සයාෆ් ත්‍රස්තයින් කෙරේ කිනම් ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරන්නේද යන්න තවමත් පැහැදිලි නැත.
(Y)
ReplyDelete