ඇමරිකානු ජනපති සටනේ ඔබාමා-රොම්නි කරට කර තරඟයක

ඇමරිකා එක්සත් ජනපද 2012 ඡන්ද සටන තවමත් බෙහෙවින් අවිනිශ්චිත තත්වයක පවතී. ජනපති ඔබාමා සහ මිට් රොම්නි ආසන්න වශයෙන් සමාන ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් ලබා ගනු ඇති බව මේ වනවිට පෙනී ගොස් ඇත. එහෙයින් දෙදෙනාම කරට කර සටනක් පවතින ප්‍රාන්ත කෙරෙහි වැඩි අවධානය යොමු කරනු දැකිය හැක. ඊට හේතුව, මහජන ඡන්ද ප්‍රතිශතය කුමක් වුවද වඩා වැදගත් වන්නේ ඡන්ද විද්‍යාලය වන නිසා එක එක ප්‍රාන්ත ජයගැනීම වඩා වැදගත් බැවිනි.

කියවන්න ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජනාධිපතිවරණ

නවතම මත විමසුම්වලට අනුව බරක් ඔබාමා ඡන්ද විද්‍යාලයේ ඡන්ද 237 ක් ද මිට් රොම්නි ඡන්ද විද්‍යාලයේ ඡන්ද 193 ක් හෝ 206 ක් හෝ ද ලබා ගනු ඇති බව ස්ථිරවම කිව හැක. ඇතැම් මත විමසුම්වලට අනුව උතුරු කැරොලිනාව රොම්නි විසින් ජයගනු ඇති බව කියවෙතත් (උදාහරණයක් වශයෙන් CNN මත විමසුම) ඇතැම් මත විමසුම්වලින් (උදාහරණයක් වශයෙන් Reuters/Ipsos මත විමසුම) එය ස්ථිර ලෙස ප්‍රකාශ කොට නැත. නමුත් එම ප්‍රාන්තය රොම්නි විසින් ජයගැනීමට වැඩි ඉඩක් ඇතැයි පැවසීම වරදක් නොවේ. මේ අනුව ඔබාමා 237-206 ක් ලෙස ඡන්ද විද්‍යාලයේ ඉදිරියෙන් සිටින බව පැවසිය හැක.

ඔබාමා දිගටම ජනාධිපති වෙයිද?

(Barack Obama looks on during a joint session of Congress (State of the Union-like) on the night of February 24, 2009, Pete Souza, Whitehouse Website)

එසේ නැතිනම් මිට් රොම්නි ඊළඟ ජනාධිපතිවරයා වෙයිද?

Mitt Romney speaking at the Values Voter Summit (Omni Shoreham Hotel) in Washington D.C. on October 7, 2011., Gage Skidmore, Wikimedia Commons

එහෙයින් ඊළඟ සිව් වසර සඳහා ඇමරිකානු ජනපති තේරීමේ සටන ජනපද 8ක සිදුවන සටනක් බවට පත් වී ඇත. එයින් ඡන්ද විද්‍යාලය සඳහා නියෝජිතයන් 95 ක් පත් වීමට නියමිතය. එම ප්‍රාන්ත (ජනපද) සහ ඒ එක එකකින් පත්වන නියෝජිත සංඛ්‍යාව පහත පරිදි වේ.

ෆ්ලොරීඩා ජනපදය 29

ඔහයෝ ජනපදය 18

වර්ජිනියා ජනපදය 13

විස්කොන්සින් ජනපදය 10

කොලරාඩෝ ජනපදය 9

අයෝවා ජනපදය 6

නෙවාඩා ජනපදය 6

නිව් හැම්ප්ෂයර් ජනපදය 4

මෙම සටන් බිම් අට කෙරෙහි ප්‍රධාන අපේක්ෂකයන් දෙදෙනාම දැඩි අවධානයක් යොමු කොට ඇත. ඉතා කුඩා ප්‍රාන්තයක් වුවද නිව් හැම්ප්ෂයර් පවා ඔවුනගේ අවධානයෙන් ගිලිහී ගොස් නැත. ඇතැම් ප්‍රාන්තවල ජන රැලි සඳහා අපේක්ෂකයන් දෙදෙනා පෞද්ගලිකව සහභාගී වූ අතර වෙනත් රැලි සඳහා ඔවුනගේ ප්‍රධානතම ප්‍රචාරක සෙන්පතියන් සහභාගී වූහ. රොම්නි වෙනුවෙන් සටන් වදින්නන් අතර 2008 ජනපති අපේක්ෂක ජෝන් මැකේන් ද වෙයි. ඔබාමාට විශාලතම සහයක් ලබා දෙන්නෙකු වන්නේ හිටපු ජනපති බිල් ක්ලින්ටන්ය. ක්ලින්ටන් මේ වනවිට අන් කවරදාටත් වඩා ජනප්‍රිය චරිතයක් බවට පත්වී තිබීම ඔබාමා ජනාධිපතිවරයාට විශාල ශක්තියකි.

නොවැම්බර් 3 වනදා වර්ජිනියා ප්‍රාන්තයේ ඡන්ද රැස්වීමකට සහභාගී වෙමින් ක්ලින්ටන් රොම්නිව දැඩි සේ විවේචනය කලේ ඔහු වැදගත් කරුණු සම්බන්ධව ඍජු ප්‍රතිපත්තියක නොසිටීම පිලිබඳවය. එසේම නිව් හැම්ප්ෂයර් ප්‍රාන්තයේ කොන්කෝර්ඩ් නගරයේදී ක්ලින්ටන්ද සහභාගී වූ රැළියක් සඳහා එක්වෙමින් ජනපති ඔබාමා සිය ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති ක්ලින්ටන්ගේ ප්‍රතිපත්ති සමඟ සැසඳීමට උත්සාහ කළේය. "අපි ආපස්සට යන්නට බැරි තරම් ඉදිරියට පැමිණ තිබෙනවා. අපට අත හරින්නට බෑ. මේ ඉදිරියටම යාමට කාලයයි." ඔහු ප්‍රකාශ කළේය.

ළඟදී කල මත විමසීමකට අනුව (CNBC/Wall Street Journal) වසර ගණනක් ව්‍යාපාරික ක්ෂේත්‍රයේ දැවැන්තයෙකු වූ රොම්නි වත්මන් ජනාධිපතිවරයාට වඩා හොඳින් ආර්ථිකය කළමනාකරණය කරනු ඇති බවට 47% ක් ඡන්දදායකයෝ විශ්වාස කරති. ඔබාමා වඩා හොඳ ආර්ථික කලමනාකාරියෙකු බව පවසන්නේ 42% ක් පමණි. එහෙත් අන් බොහෝ කරුණු සම්බන්ධයෙන් ඔබාමා සිය ප්‍රතිවාදියාට වඩා ඉදිරියෙන් සිටින බව පෙනේ. ඡන්දදායකයන් 49% ක් ඔබාමාට ධනාත්මක ප්‍රතිරූපයක් ඇති බව කියති. රොම්නිට ධනාත්මක ප්‍රතිරූපයක් ඇති බව කියන්නෝ 45% ක් පමණක් වෙති. එමෙන්ම රටට නායකත්වය සැපයීමේ හැකියාව, හමුදාවලට නායකත්වය දීමේ හැකියාව, කාන්තාවන් සහ මධ්‍යම පාන්තිකයින්ගේ සුභ සිද්ධිය යන කරුණු අරභයා රොම්නිට වඩා විශ්වාසයක් ජනතාව ඔබාමා කෙරෙහි දක්වති.

තීරණාත්මක සටනක් පවතින ප්‍රාන්ත අටෙන් වැදගත්ම එකක් වන ඔහයෝ ප්‍රාන්තයේ ඔබාමා රොම්නිට වඩා ඉදිරියෙන් සිටී. මෙම ප්‍රාන්තයේ සැලකිය යුතු පිරිසක් මෝටර් රථ කර්මාන්තය ආශ්‍රිත රැකියාවල නියුතු අයවලුන්ය. මීට වසර කිහිපයකට පෙර ප්‍රධාන මෝටර් රථ සමාගම් බංකොලොත් වූ විට ඔබාමා රජය මැදිහත් වී ඒවා බේරා ගත්තේය. එකල රොම්නි සඳහන් කොට තිබුනේ එම සමාගම් බංකොලොත් වන්නට දියයුතු බවයි. රෝම්නිගේ ආදහස වූයේ ඉන්පසු එම සමාගම් ප්‍රතිසංවිධානය කිරීමයි. ඔබාමා රජයේ පිහිටෙන් රැකියා රැකගත් ජනතාව වැඩි දෙනෙක් ඔහුට ඡන්දය දෙනු ඇත.

මෑතකදී ඇමරිකාවට කඩා වැදුණු සැන්ඩි චණ්ඩ මාරුතය ඔබාමාගේ ජනප්‍රියත්වය ඉහල යාමට තවත් රුකුලක් විය. එහිදී ඔහු කටයුතු කල ආකාරය ඇති බහුතරයකගේ පැසසුමට ලක් වූ අතර නිව් යෝර්ක් නගරාධිපති මයිකල් බ්ලූම්බර්ග් ඔහුට සිය සහය පල කර සිටියේය. ඒ අතරම චණ්ඩ මාරුතයෙන් බැට කෑ තවත් ප්‍රාන්තයක් වන ඩෙලවෙයාර් ප්‍රාන්තයේ ජනප්‍රිය රිපබ්ලිකානු ආණ්ඩුකාර ක්‍රිස් ක්‍රිස්ටි සමඟද ඔබාමා කටයුතු කල ආකාරය පැසසුමට ලක්ව ඇත.

ඇමරිකානු ජනපතිවරණය ජයගැනීමට නම් අපේක්ෂකයෙකු ඡන්ද විද්‍යාලයේ නියෝජිතයන් 270ක් දිනිය යුතුය. ඔබාමා සටන් වදින්නේ තවත් 33 දෙනෙකු සඳහාය. රොම්නිට තවත් 64ක් අවශ්‍යය. මේ අනුව ඔබාමා ෆ්ලොරීඩාව සහ ඔහයෝ දිනුවහොත් රොම්නිට යන එන මං නැති වනු ඇත. අනෙක් ජනපද හයම ඔහු දිනුවත් පලක් නොවන්නේය. මේ බව දන්නා හෙයින් ඔබාමා ඡන්ද සටනේ අවසන් දිනවල කරන සංචාරවලදී ෆ්ලොරීඩා සහ ඔහයෝ ප්‍රාන්ත මග නොහැරියේය. කෙසේ වුවත් ඔහයෝ ජනපදයේදී ඔබාමා අපේක්ෂිත ලෙස ජයගතහොත් ෆ්ලොරීඩා ජනපදයේදී ඔහු පරාජය වුවත් ඡන්ද සටන දිනීමේ වැඩි ඉඩක් ඔහුට ලැබෙනු ඇත.