ජපානයට පරමාණු බෝම්බ හෙලීම අත්‍යාවශ්‍ය වීද?

දශක හතකට පමණ පෙර එක්සත් ජනපදය විසින් තමන් සොයාගත් අලුත්ම විනාශකාරී අවිය ජපානයට හෙලන ලදී. නමුත් එය සිදුවූයේ කවර අවශ්‍යතාවක් මතද?

නාගසාකි නගරයට පරමාණු බෝම්බය හෙලීම, එක්සත් ජනපද ලේඛනාගාරය, Wikimedia Commons

ඒ 1945 අගෝස්තු 6 වනදා උදෑසනයි. හිරෝෂිමා නගරය කරා පියාසර කරන ඇමරිකානු ගුවන් යානා කිහිපයක් ජපනුන් විසින් නිරීක්ෂණය කරන ලදී. ඔවුන් ඒ පිළිබඳව එතරම් තැකීමක් නොකළේ කුඩා ගුවන් යානා කණ්ඩායම්වලට පහර දීමට තම යානා යෙදවීම ඔවුන් විසින් නවතා දමා තිබූ බැවිනි. ඒ තම තෙල් සංචිත අරපරෙස්සමෙන් භාවිතා කරන අදහසිනි. පසුගිය මාස කිහිපය තුල ජපානය අත්විඳි බෝබ්ම ප්‍රහාරයන් සමඟ සසඳන විට ගුවන් යානා කිහිපයක් යනු නොසැලකිය හැකි තරම් දෙයක් ලෙස ඔවුහූ සිතූහ.

හිරෝෂිමාවට පරමාණු බෝම්බය හෙළුවේ 1945 අගෝස්තු 6 වනදා උදෑසන 8.15ටය. ක්ෂණයකින් නගරය සහමුලින්ම පාහේ විනාශ විය. ඊට දින තුනකට පසු, එනම් සෝවියට් දේශය ජපානයට එරෙහිව යුධ ප්‍රකාශ කොට දිනකට පසු තවත් බෝම්බයකින් නාගසාකි නගරය විනාශ විය.

ඊළඟ පියවර විය යුතුව තිබුනේ පරමාණු බෝම්බයද? ජපන් ආක්‍රමනයද? ඒ දෙකමද? එකක්වත් නොවේද?

ඇතැම් ඉතිහාසකරුවන් බෝම්බය අවශ්‍ය වූ බවට තර්ක කරන්නේ ඇමරිකානු හමුදා ජපානය ආක්‍රමණය කලේ නම්, ජපනුන්ගේ දරුණු සටන්කාමීත්වය හමුවේ ඇමරිකානුවන් විශාල සංඛ්‍යාවක් මරණයට පත් නොවී යුද්ධය දිනිය නොහැකිව තිබුණු බව පවසමිනි. ඇතැම් විශ්ලේෂකයෝ, තුවාල ලැබීමට හෝ මියයාමට හෝ ඉඩ තිබූ ඇමරිකානුවන් සංඛ්‍යාව ලෙස මිලියනයක පමණ විශාල අගයක් කියා පාති. ඇත්තෙන්ම, ජපානය ආක්‍රමණය කලේ නම් විශාල ඇමරිකානුවන් පිරිසක් මියයන්නට ඉඩ තිබුණු බව සත්‍යයක් වුවද, මෙතරම් විශාල අගයක් ඉදිරිපත් කෙරෙන්නේ බෝම්බය හෙලීම සාධාරණීකරණය කිරීමට බව පැහැදිලිය. එවක ඇමරිකානු හමුදාවල සේවය කල ඇතැම් ප්‍රධාන සෙනවියන්ගේ අදහස වන්නේ පරමාණු බෝම්බය තබා ජපන් ආක්‍රමණයක් වුවද අවශ්‍යව නොතිබුණු බවයි.

යුරෝපයේ මිත්‍ර පාක්ෂික හමුදාවල ප්‍රධාන අණදෙන නිලධාරියා වූ ජෙනරාල් ඩ්වයිට් අයිසන්හවර් යුද්ධයෙන් පසු කියා සිටියේ "ඔවුනට එම දරුණු දෙයින් පහර දීමට අවශ්‍යතාවක් නොවීය" යන්නයි. යුද්ධයේ අවසාන දිනවලත් ඔහු එම අදහස දැරීය. වරක් ඔහු යුද්ධ ලේකම් ස්ටිම්සන් සමඟ කියා සිටියේ ජපානය ඒ වනවිටත් පරාජය වී සිටින බවයි. පසුව අයිසන්හවර් සඳහන් කලේ "ඇමරිකානු ජීවිත ගලවා ගැනීමට අත්‍යාවශ්‍ය නොවන පියවරක් වූ පරමාණු බෝම්බය භාවිතයෙන් ලෝක ජනමතය කම්පනයට පත් කිරීම නොකළ යුතු යයි මා සිතුවා" කියාය.

පරමාණු බෝම්බය භාවිතයට විරුද්ධ වූ හමුදා නායකයන් අතුරින් ලෝක ජනමතය පිලිබඳ මෙතරම් අවධානයක් යොමු කරන්නට ඇත්තේ අයිසන්හවර්ය. ඊට බලපාන්නට ඇත්තේ යුරෝපයේදී විවිධ ජාතීනට අයත් පුද්ගලයන් සමඟ කටයුතු කිරීමට ලැබීම විය හැක.

"මගේ අදහස නම් මෙම ම්ලේච්ඡ අවිය හිරෝෂිමාවට සහ නාගසාකියට හෙලීම අපගේ යුධ ජයග්‍රහණයට කිසිදු භෞතිකමය උපකාරයක් නොවූ බවය. ජපානය ඒ වනවිට පරාජයට පත්ව, යටත්වීමට සූදානම්ව සිටියාය" යයි ඇමරිකානු ජනාධිපති මාණ්ඩලික ප්‍රධානී අද්මිරාල් විලියම් ලීහි ප්‍රකාශ කළේය. උපක්‍රමික ගුවන් හමුදාවේ අණදෙන නිලධාරී ජෙනරාල් ස්පාට්ස්, එක්සත් ජනපද යුධ හමුදා ගුවන් සේනාංකයේ අණදෙන නිලධාරී ජෙනරාල් අර්නෝල්ඩ් සහ නාවික හමුදාවේ අද්මිරාල් කිංග් පරමාණු බෝම්බ හෙලීම අනවශ්‍ය බව විශ්වාස කල අය අතර වූහ. කැබිනට් මණ්ඩලය පවා මේ පිලිබඳ එකඟතාවයකින් පසු නොවීය. ජනාධිපතිවරයා මේ කිසිවක් නොදැන සිටියා වන්නට නොහැකිය.

කොන්දේසි විරහිත යටත් වීම, අධිරාජයා සහ සෝවියට් දේශය

තමන් පරාජිත යුද්ධයක යෙදී සිටින බව හොඳාකාරවම දත් ජපානය එවකට තමන් හා යුධ නොවැදුන සෝවියට් දේශය හරහා මිත්‍ර පාක්ෂිකයන් සමඟ සාම කතා ඇරඹීමට උත්සාහ කරමින් සිටියහ. ජපානය සහ ඇමරිකාව අතර දරුණුම නොගැලපීම තිබුනේ ජපන් අධිරාජයාගේ ඉරණම සම්බන්ධයෙනි. අධිරාජයා යන ආයතනය යුද්ධයෙන් පසු එන ආණ්ඩුවක් තුලද ආරක්ෂා කරගැනීමට ජපනුන්ට අවැසි විය. ජපන් සෙබළු දහස් ගණනින් සිය ජීවිත පූජා කලේ අධිරාජයා වෙනුවෙනි. කොන්දේසි විරහිත යටත් වීමක් ඉල්ලා සිටි නමුදු, ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරයා වුවද ජපන් අධිරාජයා ඉවත් නොකිරීමට කැමැත්ත පල කල බව සඳහන්ය. එමෙන්ම, යුද්ධයෙන් පසු අධිරාජයාගේ බලය අඩු කලත් ඔහුගේ තනතුර මුලිනුපුටා නොදමන ලදී. අදටද ජපානයේ රාජ්‍ය නායකයා අධිරාජ්‍යයෙකි.

එසේ වී නම්, 1945 අගෝස්තුවට පෙර යුද්ධය අවසන් කොට නිෂ්පල මනුෂ්‍ය ඝාතනයක් නවතාලිය තිබියදී එසේ නොකළේ මන්ද යන්න ගැටලුවකි. තවද, පළමු පරමාණු බෝම්බය අත් හදා බලන ලද්දේ 1945 ජූලි 16 වනදාය. එදිනට පෙර යුද්ධය අවසන් විනි නම් පරමාණු බෝම්බයක් හෙලීමේ හැකියාවක් පවා නොවිණ.

සෝවියට් දේශය මෙහිදී වැදගත් කාර්යභාරයක් කළේය. ස්ටාලින් තමනට විරුද්ධව යුද්ධ ප්‍රකාශ කිරීමේ අවදානම ජපානය හොඳින් වටහාගෙන සිටියාය. ඔවුන් සහමුලින් හුදෙකලා වීම වැළැක්වීම සඳහා එය වැළැක්වීමට ජපානය කල හැකි සියල්ලක්ම කරන්නට ඇත. එසේම, සෝවියට් දේශය යුද්ධයට එළඹෙනු දැකීමට අකමැති වූ තවත් රටක්විය. සෝවියට් දේශය යුද්ධ ප්‍රකාශ කිරීමට පෙර ජපානය යටත්වනු දැකීම ඔවුනගේ අවශ්‍යතාවය විය. එමඟින්, යුද්ධාවසානයෙන් පසු ආසියාව තුල බලවත් තැනකට සෝවියට් දේශය පත්වනු වැලකීම එරටෙහි අරමුණ විය. එරට ඇමරිකාවයි. ජපානයට ඇමරිකාව විසින් පරමාණු බෝම්බ හෙලන්නට ඇත්තේ එරටට ඉක්මනින් යටත් වීමට බල කිරීම සඳහා විය හැකි බව පැහැදිලිය. එමඟින් ඇමරිකාව බලාපොරොත්තු වූයේ සෝවියට් දේශයේ බලය අඩු කිරීමය.

මූලාශ්‍ර

Alperovitz, Gar, The Use of the Atomic Bomb, in The Origins of the Cold War, 2nd Edition (ed. Paterson, Thomas G.) D. C. Heath and Company (1974)

Ulam, Adam B., The Diplomatic Impotence of the Bomb, in The Origins of the Cold War, 2nd Edition (ed. Paterson, Thomas G.) D. C. Heath and Company (1974)

Lewis, Chris H., Debating the American Decision to Drop the Atomic Bomb, University of Colorado, Boulder. (2002) Retrieved Aug 3, 2010.