ප්‍රංශය සහ බෙල්ජියම ලෝක කුසලාන අවසන් පූර්ව තරගයට සූදානම් වෙද්දි මේ දෙරට සම්බන්ධ වූ වැදගත් සිද්ධියක් ගැන ලියන්නට හිතුවා.
ඒ තමයි බෙල්ජියම රාජ්‍යයක් ලෙස බිහිවීම.
නැපෝලියන් අධිරාජයා පරාජය කළාට පසුව යුරෝපයේ සාමය ස්ථාපිත කරන්නට වියානා සමුළුව රැස් වුණා. එහිදී ගත් එක් තීරණයක් වූයේ පැරණි ඔස්ට්‍රියානු නෙදර්ලන්තය ද ඇතුලත්ව එක්සත් නෙදර්ලන්ත රාජධානියක් නිර්මාණය කිරීමට යි.
මෙහි අරමුණ වුණේ ප්‍රංශයට උතුරු දෙසින් ප්‍රබල දේශසීමා රාජ්‍යයක් නිර්මාණය කිරීමයි.
මේ අනුව නෙදර්ලන්තය සහ පැරණි ඔස්ට්‍රියානු නෙදර්ලන්තය එක් රාජ්‍යයක් බවට පත් වුණා. එහි පාලකයා වූයේ නෙදර්ලන්තයේ රජතුමායි. මේ අතර එරට පාර්ලිමේන්තුවට අලුතින් එක් වූ දකුණුදිග නෙදර්ලන්තයෙන් සහ උතුරුදිග නෙදර්ලන්තයෙන් සමාන මන්ත්‍රීන් සංඛ්‍යාවක් තෝරාගනු ලැබුණා.
බැලූ බැල්මට මෙහි සාධාරණත්වයක් පෙනුණත් රටේ ජනගහනයෙන් සියයට 62 ක් පමණ, ඒ කියන්නෙ ආසන්න වශයෙන් තුනෙන් දෙකක්, දකුණු නෙදර්ලන්තයේ ජීවත් වූ නිසා මෙය සාධාරණ වුණා කියන්නට බැහැ.
ඒ වගේම රටේ ප්‍රධාන නිලධාරීන් වැඩි දෙනෙක් නෙදර්ලන්ත (එනම් ලන්දේසින්) වුණා. ඒ අතරට හමුදා නිලධාරින් ද අයත්. තව ද උතුරේ ජනයා රෙපරමාදු ද දකුණේ ජනයා කතෝලික ද වූ අතර ලන්දේසි භාෂාව රාජ්‍ය භාෂාව ලෙස භාවිතා කිරීමට බල කිරීම දකුණේ වූ ප්‍රංශ කතා කරන අයගේ අප්‍රසාදයට හේතු වුණා.
1830 ජූලි මාසෙදි ප්‍රංශයේ X වන චාර්ල්ස් රජතුමාට එරෙහිව ජනතාව කැරලි ගැහුවා. මේ අනුව ඔහුව බලයෙන් ඉවත් කරලා ලුවී ෆිලිප් නම් රජකු බලයට පත් කරගනු ලැබුණා. මේ සමග යුරෝපයේ වෙනත් ප්‍රදේශවලටත් මේ ජනතා නැගිටීමෙ බලපෑම දැනුණා.
අගෝස්තු 25 වනදා බෙල්ජියම් ජනතාව කැරලි ගැහුවා. ලන්දේසි සෙබළුන් පළවා හැරියා. මේ අවස්ථාවෙ නෙදර්ලන්ත රජු යුද්ධයට සම් බන් ධ වෙන්නට අදිමදි කළා. ප්‍රංශයේ නව රජය බෙල්ජියානු විප්ලවවාදීන්ගෙ පැත්ත ගත්තත්, අනෙක් යුරෝපා රටවල් ඔවුනට එරෙහි ස්ථාවරයක තමයි හිටියෙ. නමුත් ඔවුනගේ රටවලත් කලබල ඇතිවූ හෙයින් බෙල්ජියම ගැන මැදිහත් වීමට ඔවුනට හැකි වූයේ නැහැ.
මේ අනුව 1830 නොවැම්බරයෙදි බෙල්ජියමේ ජාතික සභාවක් රැස් වී 1831 පෙබරවාරියෙදි නව ව්‍යවස්ථාවක් සම්මත කළා. මෙහිදී බෙල්ජියම ව්‍යවස්ථාපිත රාජාණ්ඩුවක් ලෙස ප්‍රකාශ කෙරුණා.
ඇත්තෙන්ම විප්ලවවාදීන් අතර වූ සමූහාණ්ඩුවාදීන්ට ඕන වුණේ බෙල්ජියම සමූහාණ්ඩුවක් කිරීමටයි. නමුත් එවැනි පියවරක් යුරෝපයේ රටවල් බියට පත් කරන්නට ඉඩ තිබෙන බව දැන සිටි නිසා ඔවුන් ව්‍යවස්ථාපිත රාජාණ්ඩුවක් සඳහා එකඟ වුණා.
ඉන් පසු ඔවුන් රජකමට සුදුස්සෙක් හොයන්නට වුණා. මේ අනුව නැසීගිය වේල්සයේ ෂාලට් කුමරියගෙ ස්වාමියා වූ සැක්ස්-කොබර්ග් හි ලියෝපෝල්ඩ් කුමාරයා ඒ තනතුරට පත්කර ගත්තා. මෙසේ ඉංග්‍රීසි රජ පවුලටත් සම්බන්ධ වූවකු පත් කරගැනීමෙන් බෙල්ජියානුවන් තහවුරු කළේ ප්‍රංශය තමන්ගෙ රට ඈඳා ගැනීමේ තර්ජනයක් නොමැති බවයි.
මේ අනුව I වන ලියෝපෝල්ඩ් බෙල්ජියමෙ රජකමට පත් වුණේ 1831 ජූලි 21 වනදා.
මේ අවස්ථාවෙ නෙදර්ලන්තය බෙල්ජියම අල්ලාගන්න හමුදා එව්වා. අගෝස්තු 2 වනදා මෙම ප්‍රහාරය එල්ල වුණා. නමුත්, මේ අවස්ථාවේ ප්‍රංශය මැදිහත් වුණා. දින දහයකට පසු අගෝස්තු 12 වනදා නෙදර්ලන්තයට යුද්ධය අතැර දමන්න සිදු වුණා.
නෙදර්ලන්තය විසින් බෙල්ජියමේ ස්වෛරීත්වය පිළිගත්තේ 1839 දි. එම අවස්ථාවෙ යුරෝපා බලවතුන් අතර බෙල්ජියමෙ මධ්‍යස්ථභාවය ගැන එකඟත්වයක් ආවා.
1914 දි ජර්මනිය මෙම එකඟතාව කඩ කළ විට බ්‍රිතාන්‍යය ජර්මනියට එරෙහිව යුධ ප්‍රකාශ කළා. ඒක නම් ඉතින් වෙනමම කතාවක්
No comments:
Post a Comment